شاخص بورس پس از رشد پرشتابی که در ابتدای سال پیش گرفته بود، به حرکت در مسیر کاهشی ادامه میدهد. در این شرایط هرچه بر میزان عرضهها افزوده میشود، شاهد راهکارها و پیشنهادهای حمایتی جدیدی هستیم.
به گزارش کارگر آنلاین، شاخص کل بورس پس از رشد پرشتابی که در ابتدای سال پیش گرفته بود، به حرکت در مسیر کاهشی ادامه میدهد. در این شرایط هرچه بر میزان عرضهها افزوده میشود، شاهد راهکارها و پیشنهادهای حمایتی جدیدی هستیم. راهکارهایی که نهتنها در عمل کارآیی ندارد، بلکه با توجه به هدف سیاستگذار یعنی جلوگیری از اصلاح قیمتها، خلاف منافع بلندمدت یک بازار کارآ عمل میکند.
از این رو سیاستهای به ظاهر جذاب حمایتی همواره به در بسته خورده و نتیجه مطلوب را بهدنبال نداشته است.
بورس تهران همچنان در سراشیبی سقوط است و روز سهشنبه حدودا ۲/۵ درصد دیگر از ارتفاع این نماگر کاسته شد و در معرض نزول در کانال ۱میلیون و ۲۰۰هزار واحد قرار گرفت. افت شتابان قیمتها در بازار سرمایه طی ماههای اخیر آنچنان از اشتیاق صاحبان نقدینگی به سرمایهگذاری در غیرتورمیترین بازار کشور کاسته که همه روزه تعداد بیشتری از سرمایهگذاران برای حفظ ارزش دارایی خود درصدد خروج از چرخه معاملات بازار سهام برآمدهاند.
افت ادامه دار شاخص
این قضیه تا آنجا پیش رفت که شاخص بورس ۲میلیون و ۷۸ هزار واحدی بازار سرمایه که پیشتر و در روزهای قبل از ریزش قیمتها غیرقابل بازگشت بهنظر میآمد، حالا بهراحتی و در عرض دو ماه و نیم بهنحوی پذیرای فشار عرضه سهام بوده که حتی با وجود قید و بندهای بسیار بر سر معاملات روزانه، ممنوعیت الگوریتمها و خرید و فروش دستوری حقوقیها، بازهم از سرعت ریزش آن کاسته نشده است.
در طول این مدت اما هرچه بر میزان عرضه افزودهشده، تعداد راهکارها و پیشنهادها در جهت بهبود وضعیت بورس تهران و رسیدن به تعادل این بازار نیز افزایش یافته است. این مساله در شرایطی رخ میدهد که نهتنها بسیاری از این راهکارها صرفا روی کاغذ جذابیت دارند، بلکه در حوزه عمل ممکن است تحتتاثیر عواملی همچون پیچیدگیهای نانوشته موجود در بنگاهداری ایران آنطور که باید عملی نباشند.
مضاف بر آنکه جلوگیری از افت قیمتها نیز کاری نیست که در بلندمدت نفع منطقی چندانی برای بازار سهام داشته باشد.از آنجا که بازار سهام برخلاف بسیاری از بازارهای سرمایهپذیر، بازاری یکدست و دارای داراییهای همگن نیست؛ بهنظر نمیآید که اقدام به کنترل این بازار بهسادگی ساز و کاری باشد که برای مثال در بازارهای نظیر ارز و طلا قابلانجام است. با این حال بعد از تاثیرگذاری مساله بهنحوی نیست که مقامات و سیاستگذاران چه در حوزه بورس و چه در حوزه اقتصاد کلان بتوانند با تبعات کاهش قیمت سهام دست و پنجه نرم کنند
ارزش دلاری بورس تهران نصف شد
از زمانیکه ریزش بازار سهام در دهه سوم مردادماه به واسطه اختلاف دو وزیر دولت بر سر صندوق قابلمعامله پالایشی آغاز شد و همین ناهماهنگی به سقوط ارزش بنگاههای اقتصادی حاضر در بورس انجامید، این بازار افت ارزش ۲۸۳۰ هزار میلیارد تومانی را شاهد بوده که با احتساب حدودی قیمت ۲۸هزار تومانی دلار آمریکا در صرافی بانک ملی افتی ۱۸۵ میلیارد دلاری را شاهد بوده است.
اگر به این رقم ارزش بازار اول و دوم فرابورس را نیز بیفزاییم، درخواهیم یافت که صرفا بدون احتساب افت قیمت در تابلوهای سهگانه بازار پایه بازار سهام ۷/ ۲۱۰میلیارد دلار افت ارزش دلاری را شاهد بوده است.تمامی این ریزشها در حالی رخ داده که بر اساس بسیاری از آمارها تصمیماتی نظیر الزام شرکتها به بازارگردانی نیز نتوانسته تاکنون کمک چندانی به جلوگیری از افت قیمتها در بازار سرمایه داشته باشد.
انتقال سهام از حقیقی به حقوقی
با توجه به تمامی آنچه که گفته شد افت قیمتها در بازار سرمایه سبب شد تا روز گذشته نیز شاهد انتقال ۱۰۷۰میلیارد تومان سهام از حقیقیها به حقوقیها در بورس تهران باشیم. در فرابورس نیز این رقم در حدود ۳۶۰میلیارد تومان بود که مجموع خالص تغییر مالکیت از حقیقی به حقوقی را به ۱۴۳۰ میلیارد تومان میرساند.بررسی تمامی این اعداد و ارقام این سوال را در ذهن میپروراند که آیا توان جهتدهی به نقدینگی از طریق بازار سهام غیرممکن است؟
چرا کشور نتوانسته از فرصت هجوم نقدینگی به بازار سهام آنطور که باید استفاده کند؟ و راهکارهایی که تاکنون ارائه داده شدهاند چه نقصانهایی دارند که تحقق این امر را در ادامه مسیر برای بازار سهام میسر نمیسازند؟
واکاویها نشانگر آن است که تاکنون سه راهکار برای بازگرداندن رونق به بازار سرمایه ارائه شده که هدف آن هم بازگرداندن جذابیت به بورس و هم جهتدهی به نقدینگی است که میتواند در صورت تحقق رونق را نیز به این بازار بازگرداند. با این حال هرکدام از این راهکارها مشکلاتی پیشروی خود دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
این مقاله را بخوانید: ابعاد بین المللی بازار پول