عرضه اولیه کوین ها یا همان ICO چیست؟
ICO یا همان عرضه اولیه سکه(Initial Coin Offering) معمولا به صورت مراسم هایی پیش از عرضه ی عمومی یک ارز در صرافی ها برگزار می شود. در این مراسم سرمایه گذاران بزرگ شرکت کرده و هر کدام قسمتی از سکه ها را پیش خرید می کنند. باید بدانید که ICO ها بسیار پر ریسک هستند و احتمال کلاهبرداری در آنها بسیار زیاد است. ما در این مقاله شما را با مفهوم عرضه اولیه سکه و نحوه عملکرد آن آشنا خواهیم نمود.
عرضه اولیه سکه یا ICO یک عرضه عمومی و بین المللی است که به منظور جذب سرمایه عمومی و تامین مالی یک پروژه ارز دیجیتال یا برنامه غیرمتمرکز از آن استفاده میشود. در ICO افراد با استفاده از ارزهای دیجیتال دیگر مانند بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) یا ارزهای رایج مانند دلار و پوند در پروژه سرمایه گذاری کرده و در قبال سرمایه خود توکن دریافت میکنند.
ویژگی های جذاب
در سراسر دنیا بسیاری از شرکتها یا حتی گروه کوچکی از افراد به دنبال راهاندازی کسب و کار مرتبط به حوزه ارزهای دیجیتال برای خود هستند، ایده جالب و خلاقانهای هم در سر دارند، اما سرمایه اولیه اینکار را ندارند. آنها میتوانند به صورت غیر متمرکز و با اعلام ICO خود، از همه مردم در هر جای دنیا سرمایه جذب کنند.
جذابترین ویژگی ICO عدم وجود خط قرمز و تشریفات مختلف است؛ زیرا همانطور که گفته شد برای خرید یک توکن ICO فقط باید به اینترنت دسترسی داشته باشید. یک شرکت برای اینکه بتواند عرضه اولیه سکه داشته باشد، باید مقالهای (whitepaper) در رابطه به هدف و چگونگی عملکرد پروژه ثبت کند. با کمک عرضه اولیه سکه شرکت ها میتوانند در چند ثانیه میلیونها دلار سرمایه جمعآوری نمایند.
مقدار سرمایهای که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی از طریق ICO جمعآوری شده است بسیار قابل توجه است. در سال ۲۰۱۷ شرکت های ارز دیجیتال از طریق ICO توانستند ۵٫۶ میلیارد دلار سرمایه جمعآوری کنند. اگر این عدد باعث تعجبتان شده است باید بدانید که در سال ۲۰۱۸ شرکت ها از طریق عرضه اولیه سکه فقط در عرض چهار و نیم ماه توانستهاند حدوداً ۶٫۳ میلیارد دلار سرمایه جمع کنند!
مفهوم ICO از دید فنی
از لحاظ فنی ICO فروش جمعی در بستر بلاک چین و نسخه دیجیتالی تأمین مالی جمعی (Crowdfunding) است. عرضه اولیه سکه باعث ایجاد انقلابی در دنیای ارزهای دیجیتال شده که با بهره گیری از تکنولوژی بلاک چین کارهای قابل توجهی با آن انجام شده است.
عرضه اولیه سکه ساده ترین روش ممکن را برای توسعه دهندگان برنامه های غیرمتمرکز (DApps) به منظور جمعآوری سرمایه مورد نیاز فراهم کرده است؛ به صورتی که هر فرد به راحتی بتواند در پروژهها و برنامههای غیرمتمرکزی که قصد خرید توکنهای آن را دارد، سرمایه گذاری کند.
عرضه اولیه سکه اولین بار در جولای سال ۲۰۱۴ بسیار مورد توجه قرار گرفت. در آن تاریخ اتریوم با استفاده از ICO توانست بیش از ۱۸٫۴ میلیون دلار سرمایه جذب کند و باعث ایجاد موج جدیدی در عرضه اولیه سکه شود. در حال حاضر با موفقیت اتریوم از عرضه اولیه سکه به عنوان روشی مطمئن برای تامین مالی پروژههای ارزهای رمزنگاری شده و عرضه توکن استفاده میشود.
اما با تمام این مزایا و ویژگیها یک روی دیگر قضیه هم در ICO وجود دارد، اگر مدیر پروژه و توسعه دهندگان با ارائه پروژهای جذاب کلی سرمایه جذب کنند و پس از آن پول سرمایهگذاران را بالا بکشند چه؟ همانطور که گفته شد خرید عرضه اولیه سکه ریسک بالایی دارد و حتی در مواردی ممکن است کلاهبرداری باشد.
ورود اتریوم و تحول در عرضه اولیه کوین (ICO)
ICO ای که جهان را تغییر داد توسط بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین در سال ۲۰۱۴ رهبری شد. طبق گزارشها، حدود ۱۲ ساعت پس از آغاز فروش توکن، ۷.۴ میلیون اتر فروخته شد که در آن زمان معادل حدود ۳،۷۰۰ بیت کوین یا ۲.۳ میلیون دلار بود. گزارشها حاکی از آن است که تیم اتریوم بیش از ۱۵ میلیون دلار برای راهاندازی پروژه جمعآوری کرد و شروع به گسترش پلتفرم خود کرد. استاندارد ERC20 اتریوم، تحول عظیمی بر روی حوزه عرضه اولیه ارزهای دیجیتال ایجاد کرد؛ دلیل این تحول چیست؟ با ورود اتریوم، این شبکه بلاک چین به بستری برای برگزاری ICO تبدیل شد و مدل سنتی آن را به کلی تغییر داد.
اتریوم این تحول را به کمک قراردادهای هوشمند عملی ایجاد کرد. در سال ۲۰۱۷، بلاک چین اتریوم تبدیل به بستری برای برگزاری ICO شد. تا پایان ۲۰۱۷، ۹۰٪ توکنهای ایجاد شده برای ICOها روی شبکه بلاکچین اتریوم پیاده شد. این آمار طبق لیست کوینمارکتکپ اعلام شده که یکی از معتبرترین منابع قیمت و حجم معاملات ارزهای دیجیتال موجود در بازار است. ICO های سال ۲۰۱۷ بدین شکل بود که توکنی بر بستر بلاکچین اتریوم ایجاد میشد و آن پروژه برای جذب سرمایه از سرمایهگذارها اتر دریافت و آن توکن عرضه شده را اهدا میکرد. این اتفاق یکی از دلایل اصلی بود که قیمت اتریوم به بالاترین میزان خود (تقریبا ۱۴۰۰ دلار) در سال ۲۰۱۷ رسید.
در اینجا به دلایلی اشاره میکنیم که چرا اتریوم توانست چنین قابلیت گستردهای داشته باشد:
- قابلیت نوشتن قرارداد هوشمند بر بستر اتریوم که باعث شد توسعهدهندگان به راحتی بتوانند برنامههای غیرمتمرکز خود را روی آن بنویسند و اجرا کنند.
- محبوبیت پروتکل ERC20 اتریوم که این مزیت را برای صرافیهای ارز دیجیتال ایجاد میکرد تا به راحتی بتوانند توکنهای جدید را به پلتفرم خود اضافه کنند.
- سرمایهگذارانی که در پروژه اتریوم شرکت کردند، در همین چند سال سود زیادی بردند و علاقه شدیدی به گسترش سرمایهگذاریهای خود روی توکنهای دیگر پیدا کردند.
- همه این عوامل دست در دست هم داد تا اتریوم جذابتر و محبوبتر شود. البته این حجم از توکنهای موجود بر بستر اتریوم و گستردگی جهانی، آن را با مشکل مقیاسپذیری مواجه کرده و شاید چالشهای زیادی پیش پای توسعهدهندگان و برنامهنویسان این پروژه قرار دهد.
- با به بلوغ رسیدن مدل ICO، نیاز به انطباق و تکامل آن با بازار بیشتر احساس میشود. تخلفات رخ داده در این مدت، هک و کلاهبرداری ها و مقررات دولتی نیاز به مدیریت بهتر و اصلاحاتی دارد.
ویتالیک بوترین مقاله ای را در مورد گسترش مفهوم و آینده ICO منتشر کرد که یک سیستم خودمختار غیرمتمرکز را با ICO ترکیب کرده و نام آن را DAICO گذاشته است. او ادعا میکند که این کار پیچیدگی و ریسک مرتبط با عرضه اولیه ارز دیجیتال را با توزیع قدرت به حداقل میرساند. برای مثال، این کار مانع از کلاهبرداری صندوقهای بزرگ میشود. موارد زیادی در این مدت مشاهده شد که بعد از جمعآوری سرمایه اولیه، پروژه عملی نشده و سرمایه جمع شده در حقیقت به سرقت رفت.
این مکانیزم طوری تعریف شده که اگر پروژه در مرحله اجرا قرار گرفت، سرمایهگذاران با رسیدن به یک اجماع اجازه دسترسی به بودجه را به تیم پروژه میدهند و در صورت اتمام پروژه مطمئن میشوند که سود به آنها باز خواهد گشت. اگر چه سیستمهای رایگیری هم از هر نوع، همیشه مستعد دستکاری هستند، اما مفهوم در اینجا به حفاظت سیستم در مقابل کلاهبرداری کمک خواهد کرد.
انواع عرضه اولیه ارزهای دیجیتال کدام است؟
-
عرضه اولیه صرافی (IEO):
اگر عرضه اولیه از طریق صرافیهای معتبر انجام بگیرد، اعتبار زیادی دارد و امکان کلاه برداری در این ICO کم است، زیرا صرافیها ابتدا اعتبار ICO را میسنجند. صرافی بایننس اولین صرافی بود که این روش را عملیاتی کرد. کاربران این صرافی میتوانستد توکن شبکههای جدید را از طریق عرضه اولیه این صرافی خریداری کنند. استفاده از این روش، به دلیل آنکه پروژه از فیلتر تیم تحقیقاتی صرافی عبور کرده، امنیت بالاتری دارد. افرادی که قصد شرکت در IEO دارند، پول خود را مانند ICO به یک قرارداد هوشمند نمیفرستند. بلکه آنها باید یک حساب در پلتفرم آن صرافی که IEO را برگزار میکند باز کنند. کاربران سپس کوین خود صرافی را به کیف پول خود در صرافی واریز میکنند و از آن کوینها برای خرید توکنهای صادر شده استفاده میکنند.
در حال حاضر شرکت در IEO ها سود خیلی خوبی به همراه دارد و تب IEO ها بسیار داغ شده است. اکثر صرافیها شروع به عرضه آنها کردهاند و این امر هم میتواند به پروژهها و هم صرافیها کمک کند. در واقع میتوان گفت با افزایش IEO ها ممکن است ICO ها برای همیشه بیاستفاده باقی بمانند. زیرا توسط IEO پروژهها میتوانند خیلی بهتر جذب سرمایه کنند و مانند STO سختگیریهای قانون گذاری وجود ندارد.
-
عرضه اولیه توکن اوراق بهادار(STO):
این نوع عرضه اولیه ارزهای دیجیتال شبیه اوراق بهادار است، و پشتوانه قانونی دارد. این روش نیز کمریسک است زیرا نیاز به احراز هویت دارد.
-
عرضه اولیه اوراق بهادار دیجیتال(DSO):
DSO مخفف عرضه اولیه اوراق بهادار دیجیتال بوده و همواره درصدد این است که واسطهای بین مدیریت سرمایه و سرمایهگذار باشد که اکثرا برای داراییهای خصوصی و سایر کلاسهای داراییهای غیرقابل تبدیل به پول استفاده خواهد شد. بلاک چین کپیتال طی توکنی کردن صندوق سرمایه خود، اولین DSO را برگزار کرد.
-
عرضه اولیه سکه برگشتپذیر(RICO):
در این روش امکان برگشت توکن و دریافت وجه در هر مرحله وجود دارد.
کلاهبرداری در ICO ها
با وجود اینکه پروژه های ICO اغلب همراه با ایده های خلاقانه و بسیار سودآور هستند، اما در اکثر موارد یا شکست میخورند و نتیجه خاصی ندارند یا کلاهبرداری هستند. در سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۹۰ درصد از عرضه اولیه های سکه کلاهبرداری بودند و یا به نتیجه نهایی نرسیدند، در نتیجه افراد زیادی که رویای ثروتمند شدن یک شبه را داشتند در این راه ضررهای بسیاری متحمل شدند.
در اکثر کشورهای دنیا قوانین تعریف شدهای برای ICO وجود ندارد و بدلیل آنلاین بودن عرضه اولیه سکه و عدم نیاز به مراجعه حضوری، این رخداد به ایدهای برای کلاهبرداری تبدیل شده است.
کلاهبرداران با نوشتن چند مقاله جذاب و طراحی یک وب سایت زیبا، به راحتی سرمایه گذاران مبتدی را به دام میاندازند. به این دلیل که مبالغ پرداختی غالباً بیت کوین و اتریوم است و با توجه به امنیت بالا و ناشناس بودن تراکنش ارزهای دیجیتال، پیگیری قانونی آنها بسیار مشکل خواهد بود و تقریباً پس از ارسال وجه دیگر نباید انتظار بازگشت آن را داشت.
با توجه به اینکه موارد زیادی از کلاهبرداری در ICO ها تاکنون دیده شده است، بنابراین هنگام خرید یک عرضه اولیه سکه حتما موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- مقاله سفید (White Paper) مربوط به توکن عرضه شده، هدف از پروژه و نحوه عملکرد آن را حتماً مطالعه کنید. توکنی که هدف آن مشخص نیست و نقشه راه ندارد، به احتمال زیاد عملکرد خوبی هم نخواهد داشت.
- در شبکههای اجتماعی به دنبال این باشید که بقیه در مورد آن پروژه چه نظری دارند، همچنین میتوانید با مراجعه به سایتهایی که عرضه اولیهها را لیست میکنند رتبه ICO مورد نظر خود را بررسی کنید.
- عرضه اولیه سکه باید تیم مشخص و سایت مشخصی داشته باشد. دقت کنید این تیم در شبکه های اجتماعی فعال باشد. وجود افراد موفق و توسعه دهندگانی که قبلاً این کار را کردهاند در نهایت موفقیت پروژه را افزایش میدهد.
- با عقل تصمیم بگیرید؛ ICO ها همواره به دنبال ترغیب کاربران با دادن وعده های جذاب هستند تا بتوانند سرمایه آنها را جذب کنند. اما گول آنها را نخورید و با عقل خود تصمیم گیری کنید که کدام پروژه آیندۀ درخشان تری خواهد داشت.
- تأیید افراد معتبر: به این نکته مهم بایستی توجه کرد، چه کسانی از این پروژه حمایت میکنند. اگر افراد و منابع معتبری از این ICO ها حمایت کنند، میتوان به این نوع عرضه اولیه اعتماد کرد.
و تحقیق از سایتهای معتبر: برخی از سایتها به بررسی درباره شرکتهای نوظهور فعال در زمینه ICO هم میپردازند، که از طریق این سایتها میتوان اطلاعات بسیار زیادی درباره ICO ها به دست آورد، به طور مثال ۳ سایت معتبر که در این زمینه فعالیت میکنند عبارتاند از:
نکات کلیدی آیکو (ICO)
اگر قرار باشد چیزی از این مقاله را به خاطر داشته باشید، قطعا این نکات کلیدی خواهد بود:
- آیکو (ICO) راهی فوقالعاده برای درآمدزایی است. پس از آیکو، اغلب قیمت بالا میرود و بسیاری از افراد سرمایهگذاری خود را برای دستیابی سریعتر به سود میفروشند
- سرمایهگذاران باید قبل از سرمایهگذاری تحقیقات خوبی انجام دهند. به خاطر داشته باشید، بیشتر ارزهای رمزنگاریشده به احتمال زیاد در آنچه که برای ساخت آن برنامهریزی شدهاند، موفق نخواهند شد
- کلاهبرداریها واقعی هستند. به دنبال علائم بارز کلاهبرداری باشید که یکی از بزرگترین آنها وعده کسب سودهای غیرممکن و غیرواقعی است
- مقررات برای آیکو (ICO) با سرعت کمی در حال وضع شدن هستند. گرچه در بسیاری از کشورها به روشهای مختلفی تنظیم میشوند
کلام آخر
بازار ارزهای دیجیتال مدام در حال گسترش است. بر اساس فناوریهای ارائه شده در این حوزه، روشهای تامین سرمایه اولیه پروژهها نیز تغییر خواهد کرد. عرضه اولیه ارز دیجیتال در ابتدا به روش ICO صورت میگرفت. عرضه اولیه کوین یا Initial Coin Offering که به صورت مخفف ICO نامگذاری میشود، روشی است که هنوز منسوخ نشده است، اما به دلیل کلاهبرداری های زیادی که توسط ICO صورت گرفت راهکارهای بهتری نسبت به آن عرضه شده است. ممکن است روش جدیدی به نام IEO و سپس با رونق حوزه دیفای، IDO در بازار بهتر از ICO باشند.
ICO یا عرضه اولیه سکه جز چالش برانگیزترین، جذابترین، پرریسکترین و با احتمال بسیار زیاد کلاه برداری است.
پروژههای بسیار زیادی باهدف تأمین مالی پروژههای اقدام به ارائه و عرضه توکنهای خود نمودهاند، و در نهایت از سرمایهگذاران کلاه برداری کردهاند.
اگر به دنبال فعالیت در این زمینه هستید و ریسکپذیر هستید، حتما قبلا از اقدام و خرید عرضه اولیه به بررسی کامل ICO بپردازید و سپس اقدام کنید، زیرا این بازار بسیار پرخطر است و فعالیت و خرید شرایط خاصی را میطلبد.
این مقاله را حتما مطالعه کنید: کوین ها،توکن ها و تفاوت هایشان با یکدیگر